Genesis 1 | De schepping

Onder dit menu houden we aanvullingen en wijzigingen bij, gedaan sinds de verschijning van dit artikel.

Deze aanvullingen en correcties zijn mede afkomstig van feedback, waarvoor dank!

Wijzigingen

De uitleg van tekst 1-2 is aangepast. Hier werd geschreven over JHWH, maar die naam komt in dit hoofdstuk niet voor. Lees de intro van dit hoofdstuk voor het gebruik van het woord "God" in dit hoofdstuk.

Aanvullingen:

De tekst bij vers 1 is aangevuld met info over de naam Elohim. Dit is een meervoudsvorm. Verder wordt er nu verwezen naar Johannes 1:1-10, waar wordt verteld dat de wereld door Jezus werd gemaakt.

De uitleg bij vers 26-28 is wat aangepast.

Waarom deze vertaling?

Voor de duidelijkheid: onze mening over teksten en vertalingen doet niets af aan het respect voor andere vertalers. Aan hun oprechtheid en inzet wordt niet getwijfeld. Je kunt er echter ook in alle oprechtheid naast zitten. Daarvoor zijn ook wij niet immuun.

We willen echter dat Gods Woord gratis en zo goed leesbaar mogelijk wordt verspreid, voor iedereen die het wil lezen.

We hebben ieder vers bekeken vanuit de interlineaire vertaling van de grondtekst en diverse andere vertalingen. Vanuit dat standpunt brengen we een vertaling die prettig leesbaar is en toch bij de grondtekst blijft.

Over de vertaling

We zijn geen officiële taal- of Bijbelwetenschappers, maar 'leken'. Taalkundig zullen er ongetwijfeld twistpunten zijn. Deze kunnen in de reacties worden geuit. We laten ons graag corrigeren!

Onze passie is het zo zuiver mogelijk delen van Gods Woord, niet het zoeken van discussie of het perfecte Nederlands.

Werking van de vertaling

Verzen zijn gegroepeerd voor de leesbaarheid.

De nummers zijn nooit een onderdeel geweest van de grondtekst, maar dienen het gemak bij het bestuderen en aanhalen van teksten. Dat geeft dus de mogelijkheid om te groeperen. We houden wel de standaardnummers aan voor wie meer wil lezen in andere vertalingen.

Uitlegmenu

De uitleg van de verzen staat onder het uitklapmenu. Deze menu's staan op PC-view rechts naast de teksten (en op mobile phone onder alle teksten).

In deze speciale versie voor moblie phone staat de uitleg tussen de teksten. Wil je de tekst aaneengeloten lezen, kies dan voor de hoofdversie.

In de tekstuitleg verklaren we waarom we voor een bepaalde vertaling hebben gekozen, maar er is ook extra info en een uitleg van de tekst zelf te vinden.

Aanvullingen binnen de teksten

Cursief gebruikte woorden zijn geen onderdeel van de grondtekst, maar gebruikt voor de leesbaarheid van teksten.

Het is mogelijk dat uitleg bij meerdere verzen wordt herhaald. Dit kan dubbel lijken, maar soms lees je alleen een enkele tekst en ook dan moet de info kloppen.

De Hebreeuwse naam van het boek dat wij kennen als Genesis, is 'beresjiet'. Dit betekent 'in het begin'.

Het woord 'Genesis' betekent oorsprong, bron, wording en is afkomstig uit de Griekse vertaling.

Het woord dat wordt gebruikt om God aan te duiden is in dit hoofdstuk "Elohim" (aleim). Dit betekent "goden" en wordt elders ook gebruikt om andere 'goden' te benoemen.

Hier wordt het woord Elohim echter gebruikt om de grootsheid van de Ene God aan te duiden en wordt de vorm gebruikt als bevestiging van Gods macht en sterkte.

Elohim is dan ook niet de Naam van God, maar geeft weer wie Hij is!

In Genesis 1 t/m 2 vers 4 wordt chronologisch beschreven hoe de aarde en alles daarop en ook de hemelen zijn ontstaan. God heeft een plan en voert dat perfect uit.

Wie de tekst goed leest zal al snel zien dat het scheppingsverhaal onmogelijk kan samengaan met de evolutieleer en andere ontstaanstheorieën.

Zonder de basis van dit eerste hoofdstuk (en boek) valt de Bijbel grotendeels als los zand (of losse verhalen) uit elkaar. Het is als de fundering van een huis.

Misschien is dat wel de reden waarom er zoveel wordt gesleuteld en verdraaid aan dit prachtige scheppingsverhaal. Door deze beschrijving te verdraaien en in twijfel te trekken kan ook de rest van Gods Woord in twijfel getrokken worden!

Genesis 1 vers 1-2

Het woord dat in hoofdstuk 1 wordt vertaald met 'God', is het woord 'Elohim' (aleim). Zie voor verdere uitleg over het gebruik van 'God' voor 'Elohim' de intro van dit hoofdstuk.

In het eerste hoofdstuk van Johannes is onder andere te lezen dat de wereld door Jezus (Yeshua, het Woord, het Licht) werd geschapen (vers 1-10). Over dit onderwerp valt veel te vertellen, maar dit zal bij de vertaling van Johannes 1 uitgebreider worden besproken.

Afwijkende vertalingen:

De NBV (beide versies) spreken hier over een oervloed. Dit suggereert een connectie met de evolutieleer met haar oersoep. Deze benadering laat open of het leven vanuit die 'soep' is ontstaan, terwijl duidelijk is dat God de Schepper is. 

Daar er gesproken wordt over wateren en niet over een oervloed, houden we ook gewoon 'wateren' aan.

Wat ook opvalt in de NBV (beide versies) is dat er wordt gesproken over Gods geest (kleine letter) en niet Gods Geest (hoofdletter). Dit suggereert dat het niet ging om de Heilige Geest, maar om een soort kracht vanuit God. Dit is onjuist.

De Heilige Geest is echt een Persoon. Nu worden hoofdletters in de grondtekst sowieso niet gebruikt, maar in het Nederlands duiden we er het verschil mee aan tussen de Persoon van God en wereldse goden of geesten/sferen.

Genesis 1 vers 3-5

Wat mooi is in dit hoofdstuk is dat we hier al een voorafspiegeling zin van het verlossingswerk van Christus. Hij is het die ons uit de duisternis leidt naar het licht. De duisternis is niet wat God goed vindt, maar het licht des te meer.

Jezus bracht scheiding tussen de duisternis in ons leven zonder God, en licht in ons leven met God.

Afwijkende vertalingen

Net als in andere verzen over de dagen, gebruiken de NBV (in beide vertalingen), de EBV24, Het Boek en de Basisbijbel een afwijkende dagomschrijving: in plaats van 'het was morgen geweest en avond geweest', gebruiken ze hier 'toen werd het avond en weer ochtend'. Dit is een subtiele maar foutieve aanpassing van de werkelijke tekst.

De Bijbelse dag begint namelijk bij zonsondergang en eindigt bij de volgende zonsondergang. Volgens de afwijkende vertaalwijze begint de dag pas nadat God zag dat het goed was en in feite dus een dag later!

Een goede reden hiervoor is lastig te geven. Het kan zijn dat men onterecht wil toewerken naar de zondag als rustdag, in plaats van de Sabbat. Deze loopt van vrijdagavond tot zaterdagavond. Het blijft gissen.

Het is echter vreemd en zelfs verontrustend, want we moeten de Bijbel niet aanpassen aan onze normen, waarden en gewoonten.

Genesis 1 vers 6-8

Het uitspansel was een soort koepel tussen de wateren onder en boven dat uitspansel. Blijkbaar was er dus water boven de 'hemel'. Dit kan ook verklaren waarom in het verhaal van de zondvloed (Genesis 6:5 tm 9:25) de sluizen van de hemel opengingen. Die wateren kwamen omlaag! 

Sommigen vertalen dit woord 'uitspansel' met koepel of gewelf. Het zijn pogingen om een omschrijving te maken die niet verkeerd lijken.

De interlineair vertaling spreekt over de atmosfeer, maar dat lijkt niet juist. De zon, maan en sterren worden later in dit hoofdstuk in het uitspansel geplaatst, maar deze bevinden zich wel binnen het uitspansel, maar niet binnen de atmosfeer.

Hierover later meer bij het verhaal van de zondvloed.

Afwijkende vertalingen

Net als in andere verzen over de dagen, gebruiken de NBV (in beide vertalingen), de EBV24, Het Boek en de Basisbijbel een afwijkende dagomschrijving: in plaats van 'het was morgen geweest en avond geweest', gebruiken ze hier 'toen werd het avond en weer ochtend'. Dit is een subtiele maar foutieve aanpassing van de werkelijke tekst.

De Bijbelse dag begint namelijk bij zonsondergang en eindigt bij de volgende zonsondergang. Volgens de afwijkende vertaalwijze begint de dag pas nadat God zag dat het goed was en in feite dus een dag later!

Een goede reden hiervoor is lastig te geven. Het kan zijn dat men onterecht wil toewerken naar de zondag als rustdag, in plaats van de Sabbat. Deze loopt van vrijdagavond tot zaterdagavond. Het blijft gissen.

Het is echter vreemd en zelfs verontrustend, want we moeten de Bijbel niet aanpassen aan onze normen, waarden en gewoonten.

Genesis 1 vers 9-10

Hier lezen we hoe God de wateren laat samenvloeien. Het land kwam uit het water onder het uitspansel tevoorschijn. Het water daarboven bleef dus aanwezig! Het was één continent dat tevoorschijn kwam!

De andere continenten zullen zijn ontstaan na de zondvloed en de daarop volgende breuk van het continent.

Het meervoud 'zeeën' duidt niet alleen op de oceaan, maar ook op meren en andere verzamelde wateren. De Hebreeën gebruikten dit woord ook voor deze wateren. (bron: kanttekeningen SV)

Genesis 1 vers 11-13

Pas in deze verzen wordt er leven geschapen! Er waren geen planten, dieren of wat voor levende wezens dan ook! Geen oersoep, geen eencelligen, geen leven.

Afwijkende vertalingen

Net als in andere verzen over de dagen, gebruiken de NBV (in beide vertalingen), de EBV24, Het Boek en de Basisbijbel een afwijkende dagomschrijving: in plaats van 'het was morgen geweest en avond geweest', gebruiken ze hier 'toen werd het avond en weer ochtend'. Dit is een subtiele maar foutieve aanpassing van de werkelijke tekst.

De Bijbelse dag begint namelijk bij zonsondergang en eindigt bij de volgende zonsondergang. Volgens de afwijkende vertaalwijze begint de dag pas nadat God zag dat het goed was en in feite dus een dag later!

Een goede reden hiervoor is lastig te geven. Het kan zijn dat men onterecht wil toewerken naar de zondag als rustdag, in plaats van de Sabbat. Deze loopt van vrijdagavond tot zaterdagavond. Het blijft gissen.

Het is echter vreemd en zelfs verontrustend, want we moeten de Bijbel niet aanpassen aan onze normen, waarden en gewoonten.

Genesis 1 vers 14-16

In deze verzen wordt beschreven hoe God de zon, maan en sterren maakt. Opvallend is dat Hij ze in het uitspansel plaatst. Het woord 'uitspansel' kan dan ook niet 'atmosfeer' betekenen, want zon, maan en sterren staan daarbuiten.

De bedoeling van God is duidelijk: de hemellichamen zijn gemaakt voor de aarde! Het is dus niet zo dat de aarde gewoon een onderdeel is van een groot heelal.

Het ontzagwekkende evenwicht van alle hemellichamen binnen het heelal, duidt dan ook op design en niet op een big bang van 'niets dat ook nog eens ontplofte'. Het was een duidelijk plan!

De taak van de hemellichamen was het vastleggen van seizoenen, jaren en vaste tijden. Een plan dus, speciaal gericht op de aarde!

Afwijkende vertalingen

De NBV uit 2004 noemt nog de taak van het aangeven van seizoenen, jaren en dagen, maar de versie uit 2021 maakt er botweg "feesten" en jaren van. Dat is wel erg kort door de bocht, want het plan was het vastleggen van seizoenen, jaren en tijden.

Feesten kwam daar niet in voor. Dat mensen later feesten verbonden aan sterren en jaargetijden en dergelijke, doet daar niets aan af. Het klopt gewoon niet om deze term hieraan te verbinden. Feesten werden op de seizoenen en tijden gepland, niet omgekeerd.

Genesis 1 vers 17-19

God voert Zijn plan uit en plaatst de hemellichamen in het uitspansel. Het uitspansel was dus meer dan alleen de atmosfeer, want ze staan daar ver buiten! De zon, maan en sterren hebben een duidelijke taak: heersen over dag en nacht en licht van duisternis te scheiden.

Wanneer je er goed over nadenkt zie je hier ook een connectie met wat onze Heer Jezus Christus op aarde kwam doen: Hij maakte scheiding tussen licht en duisternis in de geestelijke wereld. Hij noemt Zichzelf het Licht van de wereld! (Johannes 8:12).

Door het offer van Jezus kunnen we uit de duisternis van de zonde (van God gescheiden zijn) naar het licht terugkeren (weer bij God thuis horen en dus niet meer van God gescheiden zijn).

Afwijkende vertalingen

Net als in andere verzen over de dagen, gebruiken de NBV (in beide vertalingen), de EBV24, Het Boek en de Basisbijbel een afwijkende dagomschrijving: in plaats van 'het was morgen geweest en avond geweest', gebruiken ze hier 'toen werd het avond en weer ochtend'. Dit is een subtiele maar foutieve aanpassing van de werkelijke tekst.

De Bijbelse dag begint namelijk bij zonsondergang en eindigt bij de volgende zonsondergang. Volgens de afwijkende vertaalwijze begint de dag pas nadat God zag dat het goed was en in feite dus een dag later!

Een goede reden hiervoor is lastig te geven. Het kan zijn dat men onterecht wil toewerken naar de zondag als rustdag, in plaats van de Sabbat. Deze loopt van vrijdagavond tot zaterdagavond. Het blijft gissen.

Het is echter vreemd en zelfs verontrustend, want we moeten de Bijbel niet aanpassen aan onze normen, waarden en gewoonten.

Genesis 1 vers 20-23

In veel vertalingen wordt gesproken over walvissen, maar (zee)monsters is een eerlijkere vertaling. Daarom hanteren we dit woord.

Of deze monsters alleen walvissen waren, zoals veel vertalingen aanvoeren, is maar de vraag. Ook duidt het niet perse op gruwelijke monsters. Het kan ook 'groot' betekenen. Het zou in principe ook kunnen duiden op bijvoorbeeld zwemmende dieren uit het tijdperk van de dinosauriërs.

Later in de Bijbel wordt ook gesproken over de Leviathan, een zeemonster, zoals in Psalm 74:13-14, Psalm 104:25-26, Job 3:8 en 40:24-25

In bijna alle oude culturen wordt veelvuldig gesproken over zeemonsters, waaronder bij een aantal ook over de Leviathan. Je kunt je afvragen wat de draken uit de wilde verhalen uit vroegere tijdperken waren. Het kunnen verhalen zijn die hun oorsprong hebben in de tijd dat mensen en sauriërs samen op aarde rondliepen.

Afwijkende vertalingen

Net als in andere verzen over de dagen, gebruiken de NBV (in beide vertalingen), de EBV24, Het Boek en de Basisbijbel een afwijkende dagomschrijving: in plaats van 'het was morgen geweest en avond geweest', gebruiken ze hier 'toen werd het avond en weer ochtend'. Dit is een subtiele maar foutieve aanpassing van de werkelijke tekst.

De Bijbelse dag begint namelijk bij zonsondergang en eindigt bij de volgende zonsondergang. Volgens de afwijkende vertaalwijze begint de dag pas nadat God zag dat het goed was en in feite dus een dag later!

Een goede reden hiervoor is lastig te geven. Het kan zijn dat men onterecht wil toewerken naar de zondag als rustdag, in plaats van de Sabbat. Deze loopt van vrijdagavond tot zaterdagavond. Het blijft gissen.

Het is echter vreemd en zelfs verontrustend, want we moeten de Bijbel niet aanpassen aan onze normen, waarden en gewoonten.

Genesis 1 vers 24-25

Het is opvallend dat al bij de schepping wordt gesproken over tamme dieren, naast dieren van het land. Die laatste soorten zou je wilde dieren kunnen noemen, al waren er in het begin geen jagende soorten, gezien de omschrijving van voedsel in eerdere verzen.

'Alles wat kruipt op de aarde' gaat over alle niet genoemde kleinere dieren, niet perse alleen insecten. Denk bijvoorbeeld ook aan muizen of andere kleine kruipers.

Afwijkende vertalingen

De meeste vertalingen spreken hier over 'vee' en 'wilde dieren'. 'Vee' is echter te beperkt. Het gaat hier over gedomesticeerde dieren, dus ook andere tamme dieren.

De kanttekeningen bij de Statenvertaling zijn hier wat onduidelijk. Daar wordt gezegd: "alle tamme, viervoetige dieren, onder de mensen verkerende en hun tot dienst, voedsel en kleding strekkende”.

Dit kan kloppen, mits het alleen gaat om melk en wol. Slachten werd namelijk nog niet gedaan omdat de dood er nog niet was.

De 'wilde dieren' zijn feitelijk dieren die niet gedomesticeerd zijn, maar gewoon in de natuur wonen, op het land, en dus vrij rondlopen.

Genesis 1 vers 26-27

De schepping van de mens! Een zeer belangrijk tekstdeel!

Het is duidelijk dat God de mens schiep naar Zijn beeld en dat de mens op Hem lijkt. Het wordt in vers 27 nog eens onderstreept dat de mens naar Gods beeld is geschapen en dat was als man en vrouw!

Het zal uit dit vers duidelijk zijn dat al die drukte over genderdiversiteit van tegenwoordig, niets te maken heeft met hoe God het heeft geschapen. God schiep geen 'Het', 'Die' of hoe iemand zich ook wil noemen: er zijn maar twee genders: man en vrouw!

De gedachte van vele genders is opnieuw een poging om Gods orde schade toe te brengen. Je bent een man of je bent een vrouw. De genderdiversiteit is een hype die wordt aangewakkerd door een wereld die van God los is.

Deze uitleg is niet bedoeld om mensen te kwetsen. We kijken er gewoon met een eerlijke blik op de Bijbel naar. Er zijn mensen die zich echt anders voelen qua gender. Dat lijkt mij heel lastig en moeilijk. Daarom willen we binnenkort een artikel over dit onderwerp uitbrengen.

We zien ook iets anders opvallends: de mens kwam niet voort uit de aarde of zee, zoals al het andere leven dat daarin gelegd was, maar werd direct door God geschapen! Dit boort meteen de theorie dat de mens af zou stammen van de apen, de grond in!

We zijn niet afkomstig van een 'moeder aarde' (het aanbidden van 'moeder aarde' is een religie waarbij de aarde de afgod is), maar direct geschapen door God! We zijn dus niet gelijk aan de dieren.

De mens krijgt een specifieke taak, namelijk 'heersen' over de aarde en wat daarop leeft. Dit heersen is niet uitbuiten, maar beheren. Het is een taak om de aarde en het leven daarop te onderhouden. We hebben dus wel degelijk de zorg voor het milieu en de dieren, maar stammen niet van hen af, wat vaak wordt beweerd.

Afwijkende vertalingen

Veel modernere vertalingen (NBV, EBV24, HSV) vervangen de woorden 'man en vrouw' voor 'mannelijk en vrouwelijk'.

Dit lijkt opnieuw een concessie aan de hedendaagse trend van diversiteit. Zo zou je kunnen accepteren dat een man zich vrouw voelt en omgekeerd. God schiep echter man en vrouw naar Zijn beeld. Niet een vage gender of genderreligie.

Het is gevaarlijk om de Bijbel aan te passen aan de trend van vandaag. Daardoor raakt de mens los van zijn fundament en wordt de dwaling al snel groter. Een dwaling zal steeds nieuwe dwalingen noodzakelijk maken om de oude te ondersteunen.

Opvallend is verder dat de Herziene Statenvertaling hier afwijkt van de originele Statenvertaling.

Genesis 1 vers 28-30

God zegent de mens en geeft hem de opdracht om de aarde te bevolken. Hij verduidelijkt nog eens de opdracht om de aarde en alles wat daarop leeft, te beheren.

De eerste mensen kregen geen vlees te eten. Dat kwam pas na de zondeval en de intrede van de dood! Ook de dieren aten dus geen vlees!

Dit is echter geen oproep om dan maar allemaal vegetariër te worden, want de zondeval (later in Genesis) heeft alles veranderd.

God stelde voor alle diergroepen en ook voor de mens een goede en overvloedige voedselbron vast. Er was geen honger!

Afwijkende vertalingen

De Basisbijbel drukt de opdracht om de aarde te bevolken wel erg plat uit: "Krijg veel kinderen, zodat er heel veel mensen komen". Dat had wel wat subtieler uitgedrukt kunnen worden.

Genesis 1 ver 31

God kijkt nog eens naar alles wat Hij heeft gemaakt en is heel tevreden. De schepping was perfect!

Daarmee is de aarde in zes dagen geschapen en ingericht. Het is voor velen moeilijk te begrijpen dat dit letterlijke dagen waren, maar er is geen enkele reden om daaraan te twijfelen.

Zou een God, die werkelijk alles maakt, dat niet in zes dagen kunnen?

Er zijn groeperingen die krampachtig proberen de evolutieleer en andere ideeën over het ontstaan van de aarde, met de Bijbel in overeenstemming te brengen. Die zijn echter allen gedoemd te mislukken. Hierover hopen we nog eens een goed artikel uit te brengen.

Afwijkende vertalingen

Net als in andere verzen over de dagen, gebruiken de NBV (in beide vertalingen), de EBV24, Het Boek en de Basisbijbel een afwijkende dagomschrijving: in plaats van 'het was morgen geweest en avond geweest', gebruiken ze hier 'toen werd het avond en weer ochtend'. Dit is een subtiele maar foutieve aanpassing van de werkelijke tekst.

De Bijbelse dag begint namelijk bij zonsondergang en eindigt bij de volgende zonsondergang. Volgens de afwijkende vertaalwijze begint de dag pas nadat God zag dat het goed was en in feite dus een dag later!

Een goede reden hiervoor is lastig te geven. Het kan zijn dat men onterecht wil toewerken naar de zondag als rustdag, in plaats van de Sabbat. Deze loopt van vrijdagavond tot zaterdagavond. Het blijft gissen.

Het is echter vreemd en zelfs verontrustend, want we moeten de Bijbel niet aanpassen aan onze normen, waarden en gewoonten.